Parçacık sertliği her yem firmasının büyük önem verdiği kalite göstergelerinden biridir. Çiftlik hayvanı ve kümes hayvanı yemlerinde yüksek sertlik, lezzetin azalmasına, yem alımının azalmasına ve hatta emziren domuzlarda ağız ülserlerine neden olacaktır. Ancak sertliğin düşük olması durumunda toz içeriği azalacaktır. Pelet malzemelerin sertliğinin özellikle düşük olması, yem sınıflandırması gibi olumsuz kalite faktörlerinin de artmasına neden olacaktır. Bu nedenle işletmelerin yem sertliğinin kalite standartlarını karşıladığından emin olmaları gerekir. Yem formülünü ayarlamanın yanı sıra, pelet yeminin sertliği üzerinde de hayati bir etkiye sahip olacak olan üretim ve işleme sürecinin çeşitli aşamalarına da odaklanıyorlar.
1) Öğütme işleminde tanelerin sertliğinde belirleyici rol oynayan faktör, hammaddelerin öğütülen tane boyutudur. Genel olarak konuşursak, ham maddelerin öğütme partikül boyutu ne kadar ince olursa, koşullandırma işlemi sırasında nişastanın jelatinleşmesi o kadar kolay olur ve peletlerdeki bağlanma etkisi o kadar güçlü olur. Ne kadar kolay kırılırsa sertliği o kadar artar. Bu nedenle, fiili üretimde kırma parçacık boyutunun, farklı hayvanların üretim performansına ve halka kalıp açıklığının boyutuna göre uygun şekilde ayarlanması gerekir.
2) Hammaddelerin şişirme işlemiyle ham maddelerdeki toksinler uzaklaştırılabilir, bakteriler öldürülebilir, zararlı maddeler ortadan kaldırılabilir, ham maddelerdeki proteinler denatüre edilebilir ve nişasta tamamen jelatinleştirilebilir. Şu anda, şişirilmiş hammaddeler çoğunlukla yüksek kaliteli süt domuzu yemi ve özel su ürünleri yemi üretiminde kullanılmaktadır. Özel su ürünleri için, ham maddeler şişirildikten sonra nişasta jelatinleşme derecesi artar ve oluşan parçacıkların sertliği de artar, bu da parçacıkların sudaki stabilitesinin iyileştirilmesinde faydalıdır. Emziren domuz yemi için parçacıkların gevrek olması ve çok sert olmaması gerekir, bu da emziren domuzların beslenmesi açısından faydalıdır. Bununla birlikte, şişirilmiş süt domuzu peletlerindeki yüksek derecede nişasta jelatinizasyonu nedeniyle, yem peletlerinin sertliği de nispeten yüksektir.
3) Hammaddelerin karıştırılması, çeşitli parçacık boyutundaki bileşenlerin tek biçimliliğini geliştirebilir; bu, parçacık sertliğinin temel olarak tutarlı tutulması ve ürün kalitesinin iyileştirilmesi açısından faydalıdır. Sert pelet yemi üretiminde, karıştırıcıya %1 ila %2 oranında nem eklenmesi, pelet yeminin stabilitesini ve sertliğini artırmaya yardımcı olacaktır. Ancak nem artışının peletlerin kurutulması ve soğuması üzerindeki olumsuz etkilerini de dikkate almak gerekir. Aynı zamanda ürün depolamaya da elverişli değildir. Yaş pelet yem üretiminde toza %20 ila %30'a kadar nem eklenebilmektedir. Karıştırma işlemi sırasında yaklaşık %10 nem eklemek, şartlandırma işlemine göre daha kolaydır. Yüksek nemli malzemelerden oluşturulan peletler düşük sertliğe, yumuşaklığa ve iyi bir lezzete sahiptir. Büyük ölçekli yetiştirme işletmeleri bu ıslak pelet yemini kullanabilir. Islak peletlerin depolanması genellikle kolay değildir ve genellikle üretimden hemen sonra beslenmeleri gerekir. Karıştırma işlemi sırasında yağ eklenmesi, yem üretim atölyelerinde yaygın olarak kullanılan bir yağ ekleme işlemidir. %1 ila %2 oranında gres eklemek, parçacıkların sertliğini azaltmada çok az etkiye sahipken, %3 ila %4 oranında gres eklemek, parçacıkların sertliğini önemli ölçüde azaltabilir.
4) Buhar koşullandırma, pelet yem işlemede önemli bir süreçtir ve koşullandırma etkisi, peletlerin iç yapısını ve görünüm kalitesini doğrudan etkiler. Buhar kalitesi ve iklimlendirme süresi, iklimlendirme etkisini etkileyen iki önemli faktördür. Yüksek kaliteli kuru ve doymuş buhar, malzemenin sıcaklığını arttırmak ve nişastayı jelatinleştirmek için daha fazla ısı sağlayabilir. Şartlandırma süresi ne kadar uzun olursa, nişastanın jelatinleşme derecesi de o kadar yüksek olur. Değer ne kadar yüksek olursa, parçacık yapısı oluşturulduktan sonra o kadar yoğun olur, stabilite o kadar iyi olur ve sertlik de o kadar büyük olur. Balık yemi için, şartlandırma sıcaklığını arttırmak ve şartlandırma süresini uzatmak amacıyla genellikle çift katmanlı veya çok katmanlı ceketler kullanılır. Balık yemi parçacıklarının sudaki stabilitesinin arttırılmasına daha elverişlidir ve parçacıkların sertliği de buna göre artar.
5) Granülasyon işlemi sırasında halka kalıbın açıklığı ve sıkıştırma oranı gibi teknik parametreler de parçacıkların sertliğini etkileyecektir. Aynı açıklığa ancak farklı sıkıştırma oranlarına sahip halka kalıpların oluşturduğu parçacıkların sertliği, sıkıştırma oranının artmasıyla önemli ölçüde artacaktır. . Uygun sıkıştırma oranına sahip bir halka kalıbın seçilmesi, uygun sertliğe sahip parçacıklar üretebilir. Aynı zamanda parçacıkların uzunluğunun da parçacıkların basınç taşıma kapasitesi üzerinde önemli bir etkisi vardır. Aynı çaptaki parçacıklar için, parçacıklarda kusur yoksa parçacık uzunluğu ne kadar uzun olursa, ölçülen sertlik de o kadar büyük olur. Bu nedenle kesicinin konumunu uygun parçacık uzunluğunu koruyacak şekilde ayarlamak, parçacıkların sertliğini temel olarak tutarlı tutabilir. Parçacık çapı ve kesit şeklinin de parçacık sertliği üzerinde belirli bir etkisi vardır. Ayrıca halka kalıbın malzemesinin de peletlerin görünüm kalitesi ve sertliği üzerinde belirli bir etkisi vardır. Sıradan çelik halkalı kalıplarla üretilen pelet beslemesi ile paslanmaz çelik halkalı kalıplar arasında bariz farklar vardır.
Yem ürünlerinin depolama süresini uzatmak ve ürün kalitesini belirli bir süre içerisinde sağlamak için yem parçacıklarının gerekli kurutulması ve soğutulması işlemleri gerekmektedir.
